Kol bitkisi olan sumağın meyvəsi sferikdir, qırmızıya yaxın bir rəngdə və turş bir ləzzətdədir. Bu bitkinin meyvəsi qurudulduqdan sonra xörək duzu ilə üyüdülür. Nəticədə ədviyyat olaraq istifadə etdiyimiz sumaq əldə edilir. Sumağın faydalarından ən məşhuru, yeni doğulan analar üçün ana südünü artırmasıdır.
Sumağın faydaları nələrdir?
Antioksidan xüsusiyyətləri ilə illərdir istifadə olunan bir çox bitki mövcuddur. Sumaq isə daha güclü bir antioksidandır. Hüceyrələrin xərçəng olmasının qarşısını alan sumaq, hər növ xərçəngdən qoruyur. Antioksidan xüsusiyyətlərinə görə ürək-damar xəstəlikləri və xroniki xəstəliklərə qarşı sumaq ilə tədbir alınır.
İltihab əleyhinə xüsusiyyətləri ilə qrip, soyuqdəymə və infeksiyalarla mübarizə aparır. Antipiretik xüsusiyyətlərə malikdir. Tərkibində C vitamini olan sumaq immunitet sistemini gücləndirməyə kömək edir.
Tədqiqatlar nəticəsində müntəzəm olaraq istifadə edilən sumağın xroniki xəstəliklərdən qoruduğu və müalicəsində vacib bir addım olduğu müşahidə edilib. Elmi araşdırmalara baxdıqda sumağın qan şəkərini aşağı saldığı və tip 2 diabetin yaratdığı problemləri azaltdığı görünür.
Sumağın faydaları saymaqla bitmir. Başqa bir faydadan danışsaq, antifungal və antibakterial təsiri sayəsində yoluxucu xəstəliklərin aradan qaldırılmasına kömək edir. Ayrıca tənəffüs yollarında və boğaz nahiyəsindəki infeksiyaya qarşı sumaq çayından istifadə etmək, infeksiyanın səbəb olduğu boğaz ağrısı və öskürək kimi təsirlərin qarşısını alır.
Sumak güclü sidikqovucudur. Bu təsir ilə sidik yolu infeksiyalarından qoruyur. Sumaq qandakı xolesterol və trigliserid səviyyələrini tarazlayır.
Arteriyosklerozun qarşısını almağa kömək edən sumaq bir çox xəstəliyin müalicəsində istifadə olunan təbii bir dərmandır.
Sumaq yarpağı antiseptik, ishal və qan əleyhinə, antipiretik xüsusiyyətlərə malikdir. Bu xüsusiyyətlər sayəsində insan infuziyası əczaçılıq sənayesində geniş istifadə olunur. Bundan əlavə antiseptik xüsusiyyətlərinə görə bədənimizə bakteriya və mikroblarla mübarizə aparmağa kömək edir.
Elmi araşdırmalar sumaq toxumlarının ağciyər infeksiyası üçün yaxşı olduğunu aşkar etdi.
Bütün bunlara əlavə olaraq elmi araşdırmalar nəticəsində sumağın qadınlarda menstruasiya ağrılarını azaltdığı və vajinadan axıdılması üçün yaxşı olduğu müşahidə edildi. Sumaq xüsusilə ağrılı bir aybaşı dövrü olan qadınlarda bu ağrıları aradan qaldırmağa kömək edir. Bundan əlavə ana südü verən analar üçün bir möcüzədir. Sumağın ana südünü artırdığı müşahidə edilmişdir. Yenə də həkimdən soruşaraq istifadə etmək faydalıdır.
İmmunitet sistemimizi gücləndirə və xəstəliklərdən qoruya bilərik
Sağlam bir pəhriz yeməklə immunitet sistemimizi gücləndirə və xəstəliklərdən qoruya bilərik. Sumaq ölkəmizdə yetişən və bir çox xəstəliyə yaxşı təsir göstərən bir bitkidir.
Sumak, Rhus bitkisinin meyvələrindən əldə edilir. Ağacdan yığılmış qurudulmuş bitki duzla qarışdırılıb toz halına gətirilir. Tez-tez soğan salatlarında istifadə edilən sumaq qoxunu azaldır. Hər növ salatlarda, yeməklərdə və qəlyanaltılarda tez-tez istifadə olunur.
Sumaq qan şəkərini və xolesterolu tənzimləyirsə, sidikqovucu xüsusiyyətlərə də malikdir. Toksinlərin bədəndən asanlıqla çıxarılmasını təmin edir. Sidik kisəsindəki ağrıları aradan qaldırır və ağrılı sidik ifrazını minimuma endirir.
Bağırsaqlara çox faydalıdır. Qadınlar kişilərdən daha çox xəstəliklə qarşılaşırlar. Həm də qadın xəstəliklərinə qarşı şəfa verir.
Sumaq suyunun faydaları
1 litr qaynar suya 1 xörək qaşığı sumaq əlavə edilərək alınan sumaq suyunun faydaları aşağıdakı kimi sadalana bilər:
* Pambıq köməyi ilə üzümüzə tətbiq etdikdə, sızanaq müalicəsində yaxşı nəticələr verir,
* Mütəmadi istifadədə xroniki xəstəliklər üçün faydalıdır,
* Pis xolesterolu tarazlaşdırır
* Yoluxucu xəstəlikləri müalicə edir
* Ağrılı aybaşı dövrünün ən yaxşı köməkçilərindən biridir
* Bu da xərçəng müalicəsi üçün bir möcüzədir
* Bəlğəm və quru öskürək üçün bitki mənşəlidir
* Diabet xəstəliklərinin müalicəsi üçün də faydalıdır.
Sumaq suyunun son zamanlarda çox eşitdiyimiz, bütün dünyaya təsir etdiyi və həyatımızı hər mənada mənfi təsir göstərən Koronavirusa qarşı bir silah olduğu iddia edilir. Onun faydaları hələ də araşdırılır.
Sumaq suyunun hazırlanması:
Bir stəkan əvvəlcədən qaynadılmış suya bir çay qaşığı sumaq əlavə edin və 3-4 dəqiqə saxlayın. Dəmlənmiş sumağı süzgəclə süzün. Sadə bir şəkildə istifadə edə bilmirsinizsə, salatlarada əlavə edə bilərsiniz.
Sumaqla müalicə
Bir qab yoqurtun içinə 2 desert qaşıq sumaq əlavə edirik.
Axşam saat 5-6-da hazırlanmış sumaqdan istifadə edildikdən sonra su içmək məsləhətdir. Bu mərhələdə suyun yudumlanması vacib bir detaldır. Şəkərsiz çay və ya qəhvə müalicədən üç-dörd saat sonra istifadə edilə bilər. Bu müalicədəki əsas şey, bunu etdikdən sonra meyvə və yemək kimi yeməkləri istifadə etməməkdir.
Bunlara əlavə olaraq sumaq dərmanı tətbiq edərkən gündə 30 dəqiqədən 1 saata qədər gəzmək bu müalicənin təsirini iki dəfə artıracaqdır.
Bəyim İsmayılova